Polskie przepisy podatkowe dotyczące wirtualnej wymiany walut

W ostatnich latach obserwuje się rozwój walut wirtualnych i wzrost liczby związanych z nimi transakcji. Niestety, polskie prawo podatkowe nie nadąża za dotychczasowym rozwojem w tej dziedzinie, czego wyrazem jest brak regulacji uwzględniających specyfikę transakcji z wykorzystaniem walut kryptograficznych. Ergo, istnieje wiele wątpliwości co do sposobu interpretacji przepisów podatkowych. Od 1 stycznia 2019 r. ustawodawca położył kres tym wątpliwościom, jeśli chodzi o podatki dochodowe. Obecnie trwają prace nad sfinalizowaniem kwestii opodatkowania sprzedaży lub wymiany walut kryptograficznych z podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zmiany od 2019 r. - podatki dochodowe

Od 1 stycznia 2019 r. do polskich ustaw o podatku dochodowym wprowadzono zmiany mające na celu rozwianie wątpliwości dotyczących opodatkowania zysków uzyskiwanych z obrotu kryptokur walutami. Przychody z tytułu obrotu walutami wirtualnymi są przychodami z tytułu zysków kapitałowych, które są opodatkowane stawką 19%. W odniesieniu do osób fizycznych dotyczy to również sytuacji, gdy podatnik uzyskuje te przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a więc nie ma możliwości wyboru opodatkowania na zasadach ogólnych według stawki 18% i 32%.

Wyjątek stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, polegającą na świadczeniu usług m.in. w zakresie wymiany pomiędzy wirtualnymi walutami i środkami płatniczymi oraz wymiany pomiędzy wirtualnymi walutami. Przychody takich podatników nadal stanowią przychody z działalności gospodarczej opodatkowane, według wyboru, na zasadach ogólnych lub według stawki ryczałtowej 19%.

Przychody z tytułu obrotu walutami kryptograficznymi obejmują m.in. przychody z ich sprzedaży, tj. wymiany na środki płatnicze. Płatność takimi walutami za towar, usługę lub prawo własności, które nie jest walutą wirtualną, a rozliczanie innych zobowiązań traktowane jest jako sprzedaż walut wirtualnych. Podstawą opodatkowania jest dochód, tj. przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Za takie uznaje się udokumentowane wydatki poniesione na nabycie waluty kryptograficznej, jak również koszty związane z jej sprzedażą.

A co z podatkiem od towarów i usług (VAT)?

Profesjonalny - a więc posiadający cechy pewnej organizacji i ciągłości - obrót walutami kryptograficznymi jest w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, świadczeniem usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z tym podlega on opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT). Jednocześnie jednak jest to działalność zwolniona z tego podatku. W związku z tym, podatnik nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego w przypadku zakupu towarów i usług związanych z działalnością górniczą i sprzedażą walut kryptograficznych.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Sprzedaż lub wymiana walut kryptograficznych poza obrotem profesjonalnym - niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (lub z niego zwolniona) - powinna co do zasady skutkować obowiązkiem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1%. Obecnie jednak Ministerstwo Finansów, na podstawie Rozporządzenia, nakazało zawieszenie poboru podatku od podatników nabywających waluty kryptograficzne w drodze umowy kupna-sprzedaży lub wymiany w przypadkach, gdy umowy będące podstawą transakcji zawierane są w okresie od 13 lipca 2018 r. do 31 grudnia 2019 r. Do tego czasu planuje się wprowadzić wyraźne ustawowe zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych przy sprzedaży lub wymianie walut kryptograficznych. Nowelizacja ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2020 r., co zapewni ciągłość w zwolnionych z podatku transakcjach związanych z walutą kryptograficzną po wygaśnięciu ww. rozporządzenia przez Ministerstwo Finansów.