Ulga na cele mieszkaniowe w Polsce - jak to działa od 1 stycznia 2019 roku?

Od 1 stycznia 2019 r. weszły w życie zmiany dotyczące tzw. ulgi mieszkaniowej, tj. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, związane ze zwolnieniem od podatku dochodów z tytułu odpłatnego zbycia (zamiany) nieruchomości. Nowe przepisy ułatwiają uzyskanie zwolnienia.

Jak działała ulga mieszkaniowa przed nowelizacją?

Obowiązek podatkowy dotyczący sprzedaży lub zamiany nieruchomości powstaje, gdy sprzedaż (zamiana) nieruchomości lub praw majątkowych nie jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej i następuje przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość została nabyta lub wybudowana. Jeżeli sprzedaż (zamiana) następuje po tej dacie, jest ona neutralna podatkowo, jeżeli chodzi o podatek dochodowy. Jeśli jednak sprzedaż (zamiana) nastąpi przed upływem tego okresu, zysk z niej wynikający będzie podlegał opodatkowaniu. W takich przypadkach możliwe jest jednak skorzystanie z tzw. ulgi mieszkaniowej.

W rezultacie, dochód z tytułu zyskownego zbycia (zamiany) nieruchomości w wysokości odpowiadającej iloczynowi dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodach z tytułu zyskownego zbycia (zamiany) nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli w dniu dokonania zyskownego zbycia, nie później niż w ciągu trzech lat (do końca 2018 r. było to dwa lata) od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zyskowne zbycie, dochód uzyskany ze zbycia (zamiany) nieruchomości lub prawa majątkowego został wypłacony na własne cele mieszkaniowe.

Przez realizację własnych celów mieszkaniowych należy rozumieć zapewnienie sobie "dachu nad głową" niezbędnego do celów życiowych i stanowiącego swego rodzaju centrum życiowych interesów. W praktyce, przeznaczenie całości dochodów uzyskanych ze sprzedaży (zamiany) nieruchomości na własne cele mieszkaniowe powoduje, że wszystkie dochody będą zwolnione z podatku.

Co nowego od 1 stycznia 2019 roku?

Istotną zmianą na korzyść podatników jest wydłużenie terminu przeznaczania wpływów z tytułu sprzedaży (zamiany) nieruchomości na własne cele mieszkaniowe z dwóch do trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż (zamiana). Z drugiej strony, przepisy precyzują, że w tym okresie powinno zostać nabyte prawo do nieruchomości lub konkretne prawo do nieruchomości, tak aby wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe zostały objęte ulgą.

Ponadto podatnicy uzyskali prawo do zaliczenia wydatków na odbudowę lub remont nieruchomości, które zostały poniesione przed nabyciem nieruchomości, do wydatków na własne cele mieszkaniowe. Warunkiem jest, aby podatnik stał się właścicielem tej nieruchomości w ciągu trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż (zamiana) poprzedniej nieruchomości.

Należy pamiętać, że nawet jeśli dzięki uldze podatnik uzyska 100 proc. zwolnienie z podatku dochodowego, to i tak konieczne jest złożenie deklaracji podatkowej wskazującej wysokość ulgi na cele mieszkaniowe. Jeżeli po trzech latach okaże się, że przychód ze sprzedaży (zamiany) nie został przeznaczony na cele mieszkaniowe, konieczne będzie skorygowanie zeznania podatkowego i zapłacenie należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę podatkową.